Onderzoek naar worsteling in zingeving en geloof bij psychisch lijden

Worstelingen houden verband met iemands geloofsachtergrond en -overtuigingen

Maar ook met iemands ziekte en andere gebeurtenissen. Dat blijkt uit het onderzoek waar Dr. Joke van Nieuw-Amerongen (arts) is in 2021 op promoveerde Het soort psychisch lijden speelt heel regelmatig een rol. Zo vermelden mensen die te kampen hebben met depressiviteit vaak een gebrek aan troost en steun, en staan gevoelens van schuld en schaamte heel regelmatig op de voorgrond. Bij borderline persoonlijkheidsproblematiek zijn er veel wisselende emoties, soms vecht men met boosheid en met een ‘moe zijn van het leven’. Bij autisme speelt vaak een niet begrijpen, of niet begrepen worden. Opvallend genoeg hebben bevindelijk gereformeerden de hoogste scores als het gaat om worstelingen rond geloof en zingeving. Ervaren steun vanuit het geloof en het ontvangen van pastorale begeleiding, lijken daarentegen beschermend te werken. Het is relevant om verder onderzoek te doen naar geloofsworstelingen, juist ook vanwege het sterke verband hiervan met psychische klachten

Geloof en zingeving bespreekbaar maken

Daarvoor ontwikkelde Akwa GGZ in 2023 de kwaliteitsstandaard Zingeving in de GGZ. Het doel is om behandelaren te helpen in het bespreekbaar maken van thema’s rond geloof en zingeving. Toch is er veel terughoudendheid bij behandelaren op dit onderwerp. Terwijl cliënten aangeven dat zij behoefte hebben om deze onderwerpen te bespreken. Allard Sierksma (klinisch psycholoog): ‘Voor veel mensen raakt geloof en zingeving de kern van hun identiteit. Mensen die op jonge leeftijd beschadigd of verwaarloosd zijn hebben veel moeite met het vertrouwen van anderen. Dit kan doorwerken in hoe je kijkt naar God of hoe je denkt dat God naar jou kijkt. Als je bang bent dat God je veroordeelt kan dat een diepe angst en wanhoop veroorzaken. Om die gevoelens van angst en afwijzing bespreekbaar te maken en te begrijpen in het licht van de psychische problematiek kan veel opluchting en nieuwe hoop geven. Hierin werken we graag samen met het pastoraat uit de kerk.’

Dit onderzoek is nu gestart

Om behandelaren een houvast te geven is de Religious Struggles Scale (RSS) vertaald uit het Engels. In dit onderzoek wordt gekeken naar gebruik in Nederlandse context. In deze vragenlijst geven cliënten aan wat de invloed is van de psychische problemen op geloof en zingeving. In de onderzoeksfase vragen we cliënten gevraagd of ze de 26 vragen in willen vullen. En we leggen we de vragenlijst ook voor aan niet- cliënten van allerlei achtergronden. Zo hopen we genoeg informatie te verzamelen om de vragenlijst te toetsen. Prof. H. Schaap-Jonker leidt dit onderzoek en legt uit: ‘door de uitkomsten van de vragenlijst te vergelijken met verschillende normgroepen, zowel culturele achtergrond als psychische problematiek krijg je een beeld van de worsteling van de cliënt op het gebied van geloof en zingeving. Dit kan een mooie ingang zijn voor de behandelaar om hier verder over in gesprek te gaan’.

Wil je zelf meedoen aan het onderzoek?

Dat kan met deze link: https://www.survio.com/survey/d/O1A6Y6C4I6K2T7M5F  / www.kicg.nl/struggles

Je vindt hier ook meer informatie.

—————————————————————————————————————————————————-

Wanneer u meer informatie wilt

Allard Sierksma is beschikbaar voor vragen en interviews. U kunt contact opnemen daarvoor met Agnes Hagenbeek via telefoonnummer 088-892 12 35 of info@kicg.nl.